EŞREF SAATİ [Motivasyon Videoları] Şevket Rado

Eşref Saati : Motivasyon Videoları
Yazar : Şevket Rado
Yorum : Günay Aktürk

Türk Edebiyatı Seçme “Motivasyon Videoları” serisinin ilki. İnsan ilişkilerinde örnek alınması gereken mükemmel bir deneme yazısı. Dinle ve dinlettir.

Sizin için günün en iyi saati hangi saattir hiç düşündünüz mü? Şair tabiatlı olanlar akşam saatlerini severler. Güneşin batışı insana tuhaf bir hüzün verir. En çok kendi kendimizle kaldığımız saatler, giden günün arkasından gecenin ağır ağır geldiği, daha doğrusu gündüzlerin bizleri gecelere devrettiği o saatlerdir. Kuşlar o saatlerde neden telaşlıdırlar pek bilmem ama tabiat yavaş yavaş durulur. Etrafla beraber insanın ruhuna da bir sessizlik çöker. O uçsuz bucaksız gece kendi hayatını sürdürmeye başlar.

Evet şair tabiatlı olanlar akşam saatlerini severler. Yemek düşkünleri de öyle saatlerini. Dünya nimetlerinin lezzetlerine kendilerini kaptırmış olanlar öğle vaktinin gelmesini iple çekerler. İçki meraklıları istedikleri kadar vakti kerahati beklesinler. Yemekler doya doya öğleyin yenir. Öğle yemeğinden sonra gelen rehavetin tadı hiçbir gece uykusunda bulunmaz. Ama yaş ilerledikçe insanlar sabah saatlerini sever olurlar. Dünyayı sabahın saat beşinde kurtlar kuşlar henüz uyanmadan tabiat daha mahmurken seyretmek ancak o yaşlarda tadına varılır zevklerdendir.

Sizin için günün hangi saati iyidir, buradan bir şey söyleyemem ama bana sorsalar saatlerin en iyisi ne akşam saatidir, ne öyle saati. Ne de sabah saati. İnsanlar için en iyi saat muhakkak ki şu nasıl işlediği pek de bilinmeyen, adına Eşref Saati dediğimiz saattir. Eşref Saati gündelik hayatımızda işlerimizin en iyi gittiği, kararlarımızın en isabetli olduğu, hükümlerimizde asla yanılmadığımız saatlerdir. Sabahleyin 9’da mı öyleyim 12.00’de mi yoksa akşam 7’de mi gelir? Gün ortasında mı gece yarısında mı teşrif eder bilinmez ama o gelince en çetin meselelerinizi tereyağından kıl çeker gibi halleder, en çıkılmaz davaların içinden tüy gibi hafif çıkarsınız.

Eğer Eşref Saati gelmişse ol dediğiniz derhal oluverir. Yıllarca ümitle beklediğiniz büyük ikramiye Eşref Saati çalar çalmaz size isabet eder. Bir türlü içinden çıkamadığınız davaları Eşref saatte çabucak halleder, sonra nasıl hallettiğinize siz de şaşarsınız. Çünkü Eşref saat gelmiştir. O saate hiçbir şeyler dayanamaz. Asırlarca ve asırlarca geçit vermeyen dumanlı dağlar bile Eşref saat gelince delinir. Treniniz onun bağrından düdüğünü öttüre öttüre geçer gider. Yalnız sizin, teker teker insanların hayatında değil, milletlerin hayatında bile Eşref saatler vardır. O saatler gelmeye görsün, milletler esaretten kurtulurlar. O saatler gelip çatınca ordular harikalar yaratır. İnsanların kaderleri o saatlerde değişir. Tarih o saatlerde adamın yüzüne gülmeye başlar.

Demek bütün mesele Eşref saatin gelmesine veya o saatin geldiğini anlamaya bağlıdır öyle mi? Öyledir. Hatta ben öyle zannediyorum ki Eşref Saat görünmez kuvvetlerin, esrarlı hesapların, içinden çıkılmaz bilmecelerin işlettiği bir saat değil, insanların bizzat kendileri tarafından işletilen veya sadece dikkatli olmaları sayesinde geldiği kolayca fark edilen bir saattir. Ama dikkatli olmayan, kendini hayatın akışına bırakmış veya akıntıların tersine sandalını yürütmeye çalışan insan, Eşref Saatin geldiğini fark etmek şöyle dursun, duvardaki asma saatin on ikiye çeyrek kalayı gösterdiğini bile görmez.

Milletlerin Eşref saatlerini büyük dâhiler keşfeder. Bizim gücümüz oralara yetmediği için sadece gündelik hayatımızda, hatta aile hayatımızda yer alan ufak tefek Eşref saatlerden, daha doğrusu birbirimizin Eşref saatlerini kollamanın sırlarından bahsedeceğim.

Muhakkak ki her şeyin bir zamanı vardır. Zaten Eşref Saati de bu zamandan başka bir şey değildir. İşte ne yapıp yapıp onu kollamalı. sırasını getirmek de Eşref Saati bulmak demektir. Bir ev kadınının işten yorgun argın dönen kocasına şu veya bu haberi vermenin sırası olmadığını bilmesi icap eder. Damdan düşer gibi vereceği kötü bir haber o dakikada adamcağızı çileden çıkarabilir. Evin mesut olması muhtemel havası fena halde bozulabilir. O durumda fena haberlerin bile sükûnetle karşılanacağı Eşref saat henüz gelmemiş demektir.

İyi niyetli bir kadının kocasından pahalıca bir hediye istemesi için mutlaka Eşref Saati beklemesi lazımdır. Kocası geçim sıkıntılarından acı acı şikayet ettiği, o gün kömür parası bulamadığından dert yandığı bir sırada kadın kendisinden bir kürk manto isterse, böyle bir hareket Eşref saatin kaçı gösterdiğini fark etmemenin, “Kör kör, kör parmağım gözüne!” bir misaldir. Adamcağızın haklı olarak cinleri başına toplanır, deliye döner. Sabahlara kadar bitmeyen kavgalara tutuşursa hakkı vardır.

Fakat aynı adamın bütün sıkıntılarına rağmen hayat ufuklarını toz pembe gördüğü, omuzlarındaki geçim yükünü tüyler gibi hafif hissettiği anları da vardır. İşte o anlarda Eşref Saati tatlı tatlı çalmaktadır. Hassas kulaklar bunu duyar. Ve tam o sırada oldukça pahalı bir mantonun bir senede tükenmeyecek taksitlerini kocaya güle oynaya kabul ettirmek işten bile değildir. Adamcağız neye uğradığını ertesi gün anlar ama iş işten geçmiş, Eşref Saati harikulade oyununu oynamıştır. Erkekler hiçbir suretle dinlemeye tahammül edemeyecekleri şikayetleri Eşref saatlerde koyunlar gibi dinlerler.

Gündelik hayatın ufak tefek hadiseleri üzerinden bir gecenin geçmesini beklemek dirayetini gösterebilsek de Eşref saatin gelmesini beklesek. Böyle yaparsak geçimsizlik denen hadiselere ancak mucizelerde rastlayabiliriz. Çünkü yirmi dört saat sonra çocukların yaramazlıkları adamcağıza o kadar vahim görünmeyecek, şunun bunun kırdığı potları daha olgun karşılayacak ve her iş oluruna, çıkarına bağlanacaktır.

Benim daha ziyade erkeklerin tarafını tutar gibi görünen akıl öğretmelerime kadınlar kızabilir. “Peki ama sırf beyefendinin rahatı bozulmasın, keyfi kaçmasın diye evin bütün zahmet ve sıkıntılarını biz mi omuzlarımızda yüklenelim? Beyimizin ashabı gerilmesin diye sırtımıza yeni bir manto istemekten vazgeçelim de huzuruna salavatla mı gidelim?” diyebilirler. Hayır onu demek istemiyorum. Siz yine dert yanın, siz yine tenkit edin, siz yine isteyeceğinizi isteyin. Ama dert yanmanın ve tenkit etmenin de, bir şey istemenin de sırasını seçin. Bunları Eşref Saatine rastlatın, o kadar. Çünkü o saat sözlerinizin sükûnetle dinleneceği, isteklerinizin gönül hoşluğu ile kabul edileceği saatlerdir. Yalnız kadınlar için değil erkekler için de öyledir. Hatta nasihatler bile o saatlerde dinlenir de onun dışında en faydalılarına bile kulak asılmaz.

“Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.” diye bir söz vardır. Duvardaki saatleri yaylar işletiyorsa ev hayatındaki Eşref Saatleri de tatlı dil işletir. Onun hiç gelmeyeceğini sandığınız bir anda sarf edeceğiniz hoş bir cümle, yerinde bir iltifat Eşref saatin akrebini 12’ye getiriver. Ensesine yumruğu vur ağzından lokmasını al, diye tarif edilen kocalar olduğunu bilirsiniz. Bu ideal kocalar, Eşref saatlerini tıkır tıkır işletmesini bilen kadınların kocalarıdır. Değil ensesine yumruk vurdurmak, burunlarından kıl aldırmayan nice kocalar Eşref saat mütehassısı akıllı hanımların elinde yavaş yavaş bu hale gelirler. Her iyi şey Eşref saatte olur. Biraz sabır göstermek, biraz dikkatli davranmak, insanların bam teline dokunmamaya çalışmak evinizde Eşref Saati sık sık çaldırmak için kafidir.