1972 yapım bir Sovyet filmi olan Solaris’te söylenen replik. “İnsanlığı utanç kurtaracak.” Yüreği güzel insanların başlarını okşarken söylenebilir bu. Ötekilere gelince, önce onları bulmalıyız. Robin Sharma bu durumu fark etmiş.

Diyor ki: “İnsanlık çok ilerledi, artık gözükmüyor.” Ne kadar da utanç verici! Sahiden! Nerede bu insanlık? İzini gören, sesini duyan var mı? Sanırım bize bir dürbün lazım. Ama nereye bakacağımız da önemli. Yine geriye doğru gitmiş olabilir. Huyu kurusun, hep yapar bunu. Yularını gevşetmeye gelmiyor. Binlerce yıl önce çıktığı kulübesini has yuvasıdır zannediyor zavallı.

Ne vardı orada avcılıktan başka? Boğazlamak da değildi marifeti. Leş yiyiciliği… Bunları konuşasım var yine. Her gün haberlerde görüyorum o kayıp insanı. Görünüşe bakılırsa yine bir yalak bulmuş kendine. Ya girip yıkanacak pis suda ya da içecek onu. Bir ucu lağıma karışmış ama bunu düşünmesi gerekmez. Çünkü işini tartarak yapanlardan değildir o. Birilerini linç ederken alacağı kârı düşünür sadece. Avını boğazlarken vahşeti vahşet olarak görmez de, bataklığın doğası budur zanneder.

Açıp okudum tarihi. Katran dozunda bir karanlık… İçine işlemiş olan o “geriye dönme” hevesi her çağa bulaşmış görünüyor. Bu yobazlık illeti doğasında mı var insan denen yamyamın? Bakın ben söylüyorum size. Eğitilmezse başka bir türe dönüşüyor. İnsan ile alakası yok. Hayvana da çok uzak. Sadece bizim ırkımızda görülen tehlikeli bir ara tür.

Düşünme yeteneğine sahip olduğu belli. Onu tehlikeli kılan da bu zaten. İnsan olabilmek için sadece düşünebilmek yetmiyor. O düşünceyi zevkini kurgulamak için kullandığı gözden kaçmasın. Yarattığı teknolojinin altında kaldı mendebur. Elma ağacında armut yetiştirebiliyor fakat çığlık seslerine kulakları hâlâ tıkalı.

Peki, nasıl kurtarabiliriz onu? Eğer iğnesini batıracağı bir damar arıyorsa, damarına iğne batırılmalı. Yani utanç duyması için utanca maruz kalmalıdır mı diyorum? Sanırım kast ettiğim şey o. Özümüzde hayvan olmamız hayvanlığın kötü bir şey olduğunu göstermez. Savaşılacak tek düşman doyumsuzluktur ve o, havanın doğasında olan bir şey değil.

Çağdaş demek yalnızca görgülü ve bilgili demek midir? Hiç sanmıyorum. Şuna yürekten inanıyorum ki bunların hepsi vicdan yetmezliğinden. Yaşını başını almış, duyguları ve zihni nasırlaşmış insanlardan umudumu kestim. Eğer insanlığı utanç kurtaracak ise, insan bu duyguya çocukluğunda sahip olmalı. Bu da demek oluyor ki gelecek yalnızca çocukların omuzlarında yükselecek. Bu yüzden bir tanesine bile olsa sanatı ve bilimi aşılayabilmek hayat memat meselesidir.

Günay Aktürk